Hiszpania vs Polska - kto płaci niższe podatki?

Wszyscy kibice piłki nożnej i naszej reprezentacji powinni pamiętać mecz Polska – Hiszpania podczas UEFA EURO 2020. Tamto spotkanie zakończyło się remisem 1:1 co z kolei obniżyło szanse naszej reprezentacji na wyjście z grupy. Czy tym razem będzie inaczej? Czy polski system podatkowy jest na tyle konkurencyjny, spośród krajów UE, aby poradzić sobie z kolejnym już rywalem z zachodu? Na te pytania poznacie odpowiedź już na końcu tego artykułu.

Pandemia, za sprawą której wzrosła popularność pracy zdalnej, spowodowała również zwiększone zainteresowanie krajami takimi jak Hiszpania. Posiadanie nieruchomości w ciepłym kraju z dostępem do morza jest pewnie marzeniem co drugiego pracującego zdalnie Polaka. Przyjrzyjmy się zatem, czy pod kątem podatkowym życie w Hiszpanii wygląda równie zachęcająco.

W Hiszpanii rozpoznajemy trzy rodzaje należności, a są to opłaty, składki oraz podatki. W Polsce zauważyć można wymienne stosowanie pojęć opłata i podatek, w Hiszpanii natomiast opłaty oraz składki są uiszczane za wykonanie świadczenia przez administrację publiczną. Ich system podatkowy jest skomplikowany, między innymi ze względu na jego decentralizację. W tamtejszym, rozbudowanym systemie, wyróżnia się podatki państwowe, regionalne, czy lokalne. Ze względu chociażby na wspólnoty autonomiczne czy prowincje, władze regionalne mają większy wpływ na ustalanie i pobór podatków w danym regionie. Mieszkańcy płacą podatki, które mają charakter progresywny. Stawki podatkowe mogą różnić się pomiędzy 17 autonomicznymi regionami, ponieważ każdy z nich ustala własne stawki podatkowe - oczywiście oprócz podatków na poziomie państwowym.

Zobowiązania będą więc różne w zależności od lokalizacji, w niniejszym artykule przedstawimy natomiast te najpopularniejsze i najczęściej spotykane. Nie sposób bowiem opisać je wszystkie.

 

Podatki od osób fizycznych

W Hiszpanii rozróżnia się dwa rodzaje dochodów podlegających opodatkowaniu dla celów podatku PIT. Jest to ogólny dochód z pracy, oraz dochód z oszczędności. Ten drugi to między innymi podatek od zysków kapitałowych, dlatego opiszemy go w kolejnym temacie, porównując właśnie ten rodzaj podatków.

Podatki dochodowe od osób fizycznych w Hiszpanii mają formę progresywną, natomiast kwota wolna od podatku zależna jest od wieku obywatela i wynosi odpowiednio:

·       do 65 roku życia – kwota wolna wynosi 5.550 EUR,

·       w przedziale 65 – 74 lat – jest to 6.700 EUR,

·       powyżej 75 lat – kwota 8.100 EUR.

Oczywiście w przypadku osób posiadających małżonka, dzieci, czy pełniących opiekę nad osobami niepełnosprawnymi, kwoty też się różnią. Wszystkie ulgi jednak jest trudno wymienić, dlatego skupmy się na kwotach wolnych oraz skali podatkowej, które dotyczą większości pracującego społeczeństwa.

Obecnie skala podatkowa w Hiszpanii prezentuje się następująco:

·       dla dochodów do 12.450 EUR – podatek wynosi 19%,

·       od 12.450 EUR do 20.000 EUR – 24%,

·       od 20.200 EUR do 35.200 EUR – 30%,

·       od 35.200 EUR – 60.000 EUR – 37%,

·       od 60.000 EUR do 300.000 EUR – 45%,

·       ponad 300.000 EUR – 47%.

Dla nierezydentów będących jednak obywatelami UE stawka tego podatku jest stała i wynosi 19%, dla osób spoza UE jest to natomiast 24%. Podatek ten obejmuje dochody uzyskane w Hiszpanii również z tytułu zysków kapitałowych, dochodów z nieruchomości, czy dywidend.

Dla przypomnienia, w Polsce nie płacimy podatku do 30.000 zł, a w przypadku wyższych dochodów zapłacimy aż o 11% niższy podatek niż w Hiszpanii (47% vs 36%). Polska skala prezentuje się bowiem następująco:

·       dochód do 30.000 PLN rocznie                     Kwota wolna od podatku 

·       dochód od 30.000 – 120.000 PLN               Podatek 12%

·       dochód od 120.000 – 1.000.000 PLN        Podatek 32% 

·       dochód roczny powyżej 1 mln PLN             Podatek 36% (4% danina solidarnościowa) 

 

Porównując przeciętne wynagrodzenia, które w Hiszpanii wynosi nieco ponad 2000 EUR, wypadamy znacznie korzystniej. Pracownicy zarabiający przeciętną pensję w naszym kraju zapłacą, po skorzystaniu z kwoty wolnej, 12% podatek. W Hiszpanii natomiast będzie to 19%. Dla lepiej zarabiających polska skala jest jeszcze korzystniejsza. Maksymalny podatek wynosi bowiem 36% w Polsce i aż 47% w Hiszpanii. Punkt dla Polski!

Polska 1 – 0 Hiszpania

 

Opodatkowanie zysków kapitałowych

W Hiszpanii obowiązuje tzw. podatek od oszczędności, o którym wspomnieliśmy już w poprzednim temacie. Opodatkowane są tutaj m.in. zyski kapitałowe z handlu aktywami, z dywidend czy odsetek.

Co ciekawe, w Hiszpanii podatek od zysków kapitałowych jest progresywny, a jego stawka ZACZYNA SIĘ od 19%. Obowiązujący więc w Polsce, stały 19% “podatek Belki” jest zdecydowanie lepszym i bardziej przejrzystym rozwiązaniem. Niestety również rządzący w naszym kraju coraz częściej wypowiadają się na temat wprowadzenia progresywnego podatku od zysków kapitałowych. Nie wyprzedzajmy jednak przyszłości – na chwilę obecną sytuacja wygląda właśnie tak, jak wyżej opisana. Podatek od oszczędności w hiszpańskiej jurysdykcji prezentuje się następująco:

- do 6.000 EUR – stawka 19%,

- do 50.000 EUR – stawka 21%,

- do 200.000 EUR – stawka 23%,

- powyżej 200.000 EUR – stawka 26%.

Dla hiszpańskich nierezydentów jest to stałe 19%.

Jak już wspomnieliśmy, w naszym kraju obowiązuje natomiast dobrze znane i (nie) lubiane 19% - nieprzerwanie od 2002 roku. Do stosowanej na zachodzie progresji w tej kwestii jeszcze trochę nam brakuje. Bądźmy jednak cierpliwi, polski ustawodawca bardzo chętnie adaptuje obowiązujące na zachodzie praktyki. Na ten moment – punkt dla Polski!

Polska 2 – 0 Hiszpania

 

Podatek VAT

W Hiszpanii obowiązuje kilka stawek podatku VAT, a są to: 21%, 10% oraz 4% (stosowana np. dla podstawowych produktów żywnościowych, czy książek). Całkowicie zwolnione (0% VAT) są usługi medyczne, edukacyjne oraz operacje finansowe i ubezpieczeniowe.

Podstawowa stawka VAT w Polsce wynosi natomiast 23% i dotyczy ona większości sprzedaży. Obniżone stawki wynoszą kolejno 8%, 5% i 0%.

Porównując podatek VAT w Polsce i Hiszpanii skupmy się, tak jak dotychczas, na standardowej stawce tego podatku. Zatem pod tym kątem Hiszpanie wypadają korzystniejszej dokładnie o 2%. Punkt dla Hiszpanii.

Polska 2 – 1 Hiszpania

 

Podatki od nieruchomości

Pomimo tego, że właściciel nieruchomości nie jest rezydentem Hiszpanii, to w związku z tym, że jest właścicielem nieruchomości położonej w tym kraju, będzie podlegał obowiązkowi podatkowemu z tego tytułu.  Warto wspomnieć, że Hiszpania przewiduje zwolnienie podatkowe, gdy wartość nieruchomości wynosi nie więcej niż 700.000 EUR (objęci zwolnieniem są również nierezydenci).

Podatek od nieruchomości (tzw. IBI)

Jest to podatek miejski, wyliczany przez urząd miasta właściwy dla położenia danej nieruchomości. Należność liczona jest corocznie na podstawie wartości katastralnej nieruchomości. Jest on wymagany niezależnie od posiadanego statutu rezydenta lub nierezydenta. Podatek ten wzrasta co roku w zależności od inflacji. Jest to więc podobna opłata do podatków lokalnych, które funkcjonują w Polsce, a o których przeczytacie już za chwilę. Jako właściciel nieruchomości w Hiszpanii, podatek ten wynosi od 0,40% - 1,16% wartości katastralnej w zależności od lokalizacji. Przykładowo dla mieszkania za 350.000 EUR, podatek IBI będzie wynosił od 500 – 700 EUR rocznie.

W Polsce za pobieranie podatku od nieruchomości odpowiadają samorządy gminne, stąd też w zależności od gminy wysokość podatku różni się. Podatek pobierany jest od budynków mieszkalnych, ale również gruntów czy nieruchomości związanych z prowadzeniem działalności. Opłatę należy uregulować w czterech równych ratach, a sama kwota obliczana jest za 1 metr kwadratowy. W przypadku większych miast w Polsce jest to kwota 0,89 zł za mkw. Rząd zapowiedział już jednak podwyżki z tego tytułu przez co już od 2023 roku podatek ten wyniesie 1 zł/mkw. To jednak i tak niewielka kwota. Przykładowo dla nieruchomości o powierzchni 200 mkw podatek wyniesie zaledwie około 200 zł, w zależności od lokalizacji.

Zakup nieruchomości

W Hiszpanii płaci się 10% VAT (tzw. IVA) od ceny zakupu nieruchomości oraz ok. 1 - 1,5% opłaty skarbowej.

W Polsce kupując nowe mieszkanie od dewelopera zapłacimy 8% podatku VAT (do 150m2) lub 23% VAT dla powierzchni powyżej 150m2. W przypadku mieszkań z rynku wtórnego należy opłacić jedynie 2% podatek PCC (podatek od czynności cywilnoprawnych). W przypadku kupna mieszkania z rynku pierwotnego, opłacając podatek VAT możemy uniknąć płacenia podatku PCC.

Podatek od przychodów z tytułu wynajmu

W Hiszpanii wynajmując nieruchomość osobom trzecim należy zapłacić 19% podatek od dochodów z tego tytułu. W miesiącach, w których nieruchomość nie była wynajmowana należy opłacić 2% podatek od wartości katastralnej (stawka zależna od gminy).

Wspomniane 19% obowiązuje obywateli Hiszpanii oraz państw EU - dla pozostałych podatek od najmu wynosi 24%. Dodatkowo Hiszpanie mogą skorzystać z 50% kosztów uzyskania przychodu podczas gdy nierezydenci już nie. Widzimy więc, że Hiszpania wyraźnie daje fory swoim rezydentom podatkowym. Warto wiedzieć, że rejestrując swoją nieruchomość pod wynajem turystyczny, można odliczyć wszelkie uzasadnione koszty utrzymania nieruchomości obniżając tym samym kwotę podatku do zapłaty.

Zarówno w Polsce, jak i w Hiszpanii większość właścicieli wynajmujących swoje nieruchomości nie deklaruje tego dochodu organom podatkowym, a szanse na przyłapanie są niewielkie. Na ten temat pisaliśmy jednak w jednym z wpisów na facebooku. Wprowadzenie do kontroli nowych technologii może skutecznie ukrócić ten proceder, póki co jednak urzędy skarbowe pozostają bezradne. Jeśli coś się w tej kwestii zmieni z pewnością Was o tym poinformujemy.

W Polsce dochody z tytułu najmu do końca tego roku można rozliczać na zasadach ogólnych lub ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Od przyszłego roku możliwy będzie już tylko ryczałt. Przypomnijmy, że przychód uzyskiwany z najmu, podnajmu czy dzierżawy opodatkowany jest stawką 8,5% do 100 tys. zł przychodu oraz 12,5% po przekroczeniu tej kwoty.

Jeśli chodzi o podatki od nieruchomości, funkcjonujące w Hiszpanii stawki procentowe liczone o ich wartości mogą zdecydowanie bardziej obciążać portfele tamtejszych rezydentów niż naliczane dla mkw opłaty w Polsce. 2% podatek PCC oraz około 1,5% opłaty skarbowej od zakupu nieruchomości są porównywalne. Podatek VAT ciężko natomiast porównać, w Hiszpanii stawka jest stała, natomiast w polskiej jurysdykcji może wynosić 23%, 8% lub można go całkowicie uniknąć. Dla wynajmujących nieruchomość, zdecydowanie korzystniejsze stawki są w Polsce. Podsumowując aspekt zakupu, wynajmu czy opłacania podatków od posiadanych nieruchomości, przyznajemy punkt dla polskiego systemu podatkowego!

Polska 3 – 1 Hiszpania

 

Podatek od spadków i darowizn

W Hiszpanii podatek od spadków i darowizn jest naliczany od 7,65% do 34%. Dokładna stawka jest bardzo indywidualna, ponieważ o płaconym podatku decydują takie czynniki jak wiek, lokalizacja czy stopień pokrewieństwa.

Większość regionów autonomicznych oferuje jednak dziedziczącym kwoty wolne:

·       dzieci do 21 roku życia mogą otrzymać spadek do wysokości 47.859 EUR bez podatku,

·       dzieci powyżej 21 roku życia, współmałżonek, wnuki, rodzice lub dziadkowie otrzymują do wysokości 15.957 EUR bez potrąceń,

·       rodzeństwo, siostrzeńcy i siostrzenice, ciotki i wujkowie, teściowie oraz ich wstępni lub zstępni otrzymują zasiłek do kwoty 7.993 EUR bez podatku,

W pozostałych przypadkach oraz powyżej wymienionych kwot zastosowanie mają poniższe stawki. Warto wspomnieć, że tabela ze stawkami jest bardzo rozbudowana (małe przedziały, dużo stawek), natomiast w uproszczeniu prezentują się one następująco:

- do 7.993 EUR jest to 7,65%,

- od 7.993 EUR do 31.965 EUR to 7,85% – 10,2%,

- od 31.965 EUR do 79.991 EUR pomiędzy 10.2 – 15.3%,

- od 79.991 EUR – 239.389 EUR pomiędzy 15.3 – 21.25%,

- od 239.389 EUR – 398.778 EUR – 25.5%,

- od 398.778 EUR – 797.555 EUR – 29.75%,

- powyżej 797.555 EUR – 34%.

W Polsce z kolei kwoty wolne dla poszczególnych grup podatkowych prezentują się w niniejszy sposób:

·       9.637 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej – małżonek, dzieci, rodzice, dziadkowie czy rodzeństwo

·       7.276 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej - np. siostrzeniec, wujostwo czy szwagier

·       4.902 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej - wszystkie osoby niezaliczone do dwóch poprzednich grup, w tym osoby niespokrewnione.

Podatek do zapłaty powyżej wymienionych wartości jest ustalony w zależności od kwoty oraz stopnia pokrewieństwa i prezentuje się w sposób przedstawiony w tabeli poniżej:

Kwota nadwyżki w PLN              Podatek wynosi 
1) od nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej
ponad                  do
                                10.278                            3%
10.278                20.556                            5%
20.556                                                            7%

2) od nabywców zaliczonych do II grupy podatkowej
ponad                 do
                               10.278                             7%
10.278               20.556                             9%
20.556                                                           12%

3) od nabywców zaliczonych do III grupy podatkowej
ponad                 do
                              10.278                             12%
10.278              20.556                             16%
20.556                                                           20%

 

Kwoty wolne od tego podatku korzystniej wypadają w hiszpańskiej jurysdykcji, dla bliskiej rodziny jest to bowiem niespełna 16.000 EUR. Polskie stawki są bardzo małe, zwłaszcza jeśli zwrócimy uwagę na to, że od lat nie były aktualizowane, a w ostatnim czasie pieniądz bardzo szybko traci na wartości. W przypadku najbliższej rodziny w Polsce zapłacimy jednak maksymalnie 7% podatek, z kolei w Hiszpanii może to być nawet 34%. W przypadku chęci przekazania przykładowo 1 mln EUR dla osób niespokrewnionych, tego typu podatki również będą korzystniejsze w polskiej jurysdykcji.

Dodatkowo, warto wspomnieć, że w Polsce darowizna dla najbliższych może być całkowicie zwolniona z podatku. Jedyne co należy zrobić, to w ciągu 6 miesięcy od powstania obowiązku podatkowego, jesteśmy zobligowani poinformować nasz Urząd Skarbowy na formularzu SD-Z2.

Polska 4 – 1 Hiszpania

 

Osoby prawne

W Hiszpanii samozatrudnienie (tzw. autónomo) jest najbardziej popularną i najprostszą formą prowadzenia działalności gospodarczej. Co ciekawe przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą oprócz podatku dochodowego ma również obowiązek rozliczenia się podatkiem VAT.

Poza odprowadzaniem podatków, autónomo ma obowiązek uiszczania składek na ubezpieczenie społeczne. Państwo oferuje natomiast ulgi dla osób, które dopiero co zaczęły prowadzić swoją działalność gospodarczą. Przez pierwsze 12 miesięcy opłaty są stałe i wynoszą zaledwie 60 EUR/miesiąc (W Polsce jest to tzw. 6-cio miesięczna ulga na start pozwalająca płacić jedynie składki zdrowotne).

Dochody JDG rozliczane są według skali dla osób fizycznych analizowanej powyżej, dlatego w niniejszym punkcie skupmy się na porównaniu większych przedsiębiorstw.

W Hiszpanii podstawowa stawka opodatkowania osób prawnych wynosi 25%, nowo powstałe przedsiębiorstwa mają jednak możliwość skorzystania z niższej, 15% stawki, z kolei dla dużych firm (banków) jest to aż 30%. Podstawowa stawka jest więc wyższa niż średnia w UE, która wynosi około 22,50%.

Tamtejsza jurysdykcja przewiduje również stosowanie szeregu ulg, jak chociażby te na inwestycje w nowe technologie czy tworzenie miejsc pracy. Co ciekawe, przedsiębiorstwa, których roczny obrót wynosi poniżej 1.000.000 EUR są zwolnione z lokalnego podatku od prowadzonych działalności gospodarczych.

W Polskiej jurysdykcji podatek od podmiotów prawnych CIT wynosi 9% lub 19%, z kolei dla jednoosobowych działalności jest to 12% z możliwością stosowania ulg, czy np. 8,5%, ale również 17% podatek ryczałtowy.

Porównując więc podstawowe stawki dla podmiotów prawnych, w Polsce stawki wypadają korzystniej, zarówno patrząc na te uprzywilejowane (9% vs 15%) jak i standardowe (19% vs 25%). Punkt dla Polski!

Polska 5 – 1 Hiszpania

 

Podsumowanie

Stało się! Polski system podatkowy z kompletem zwycięstw wychodzi z grupy!

Pomimo ciągłych starań rządzących oraz nieustannego komplikowania naszego prawa podatkowego, do zachodnich państw członkowskich UE jeszcze trochę nam brakuje. Skala podatkowa dla osób fizycznych jest w naszym kraju prostsza i korzystniejsza. Zyski kapitałowe są opodatkowane stałą stawką, podczas gdy w Hiszpanii inwestorzy muszą się kolejny raz mierzyć z progresją. W końcu posiadanie nieruchomości, prowadzenie biznesu, czy dziedziczenie majątku również w polskim systemie podatkowym wypadają korzystniej. Kolejny raz posiadamy jednak wyższą stawkę VAT. Na temat tego podatku nie będziemy się natomiast rozwodzić, naszym zdaniem polska ustawa o podatku od towarów i usług nadaje się jedynie do ponownego jej napisania.

Na koniec, podkreślając polską przewagę, warto jeszcze wspomnieć o formularzu 720, który w hiszpańskiej jurysdykcji spędza sen z powiek tamtejszym rezydentom. Jest to deklaracja na temat posiadanych aktywów poza granicami kraju z uwzględnieniem trzech kategorii: nieruchomości, papierów wartościowych oraz rachunków pieniężnych. Kary za podanie niepełnej lub nieprawdziwej informacji zaczynają się od 10.000 EUR. Deklaracja powinna być corocznie aktualizowana. Aktywa poza granicami kraju, które nie zostaną ujawnione, mogą skutkować nałożeniem ogromnej kary w wysokości aż 150% ich wartości. Przekonali się o tym między innymi piłkarze, którzy zdecydowali się przenieść na stałe do Hiszpanii.

Podsumowując Polska ponownie wygrywa! Abyśmy jednak nie poczuli się zbyt pewnie, w kolejnym zestawieniu postaramy się porównać polski system podatkowy z tymi obowiązującymi we wschodniej części Europy. Wtedy już tak wesoło nie będzie.